ՍԻՄՖՈՆԻԱ (<հուն.՝ ներդաշնակություն, համահնչյունություն), սիմֆոնիկ նվագախմբի կատարման համար նախատեսված, սոնատային ցիկլի ձևով գրված ընդգրկուն գաղափարներով, բազմազան բովանդակությամբ երաժշտական ստեղծագործություն: Սիմֆոնիկ երաժշտության կարևորագույն ժանրերից է: Երբեմն Սիմֆոնիա են ներմուծվում նաև երգչախումբ ու մեներգիչներ: Կան նաև այլ կազմերի (լարային, փողային, ժողովրդական գործիքների նվագախմբեր, երգչախումբ ևն) սիմֆոնիաներ: Սովորաբար սիմֆոնիան բաղկացած է 4 հակադիր և միմյանց լրացնող մասերից:
Հայկական առաջին սիմֆոնիան գրել է Հ. Եղիազարովը, 1933-ին: Սակայն հայկական սիմֆոնիայի՝ որպես ազգային ինքնատիպ երևույթի նշանակություն ունեն Ա. Խաչատրյանի սիմֆոնիաները (1934,1943, 1947)՝ ուղի բացելով այդ ժանրի հետագա զարգացման համար Հայաստանում: Բազմաբնույթ, նվագախմբերի տարբեր կազմերի ու նվագարանների, նաև երգչախմբի համար գրված սիմֆոնիաների հեղինակներ են Հ. Ստեփանյանը, Լ. Խոջա-Էյնաթյանը, Գ. Եղիազարյանը, Ա. Հարությունյանը, Ջ. Տեր-Թադևոսյանը, Է. Միրզոյանը, Է. Հովհաննիսյանը, Ա. Տերտերյանը և ուր., որոնց երկերը ամրապնդեցին հայկական սիմֆոնիայի բուռն վերելքը: Տարբեր տարիներ գրված հայկական սիմֆոնիաները առանձնանում են թեմաների նոր ընդգրկումներով ու հեղինակներով, նորարարություններով, դասական ազգային ավանդույթների և արդի գրելաձևի համադրությամբ, տարբեր սկզբունքներով, ձևակառուցմամբ:
Գրականության ցանկ
«Հայկական համառոտ հանրագիտարան», հատոր չորրորդ, գլխ. խմբ. Հ. Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Երևան, 2003:
Рухкян М., Армянская симфония, Е., 1980.
Ալեք Մանուկյան 1,
ԵՊՀ 2-րդ մասնաշենք,
5-րդ հարկ,
Հեռ.` + 37460 71-00-92
Էլ-փոստ` info@armin.am
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Կայքի նյութերի մասնակի կամ ամբողջական օգտագործման, մեջբերումների կատարման դեպքում հղումը պարտադիր է` www.armeniaculture.am